Bạn đang theo dõi phần 2 của loạt bài “Hồ sơ thị trường Anh năm 2013”, để theo dõi phần 1, vui lòng nhấn vào đây.
5. Thể chế và cơ cấu hành chính – Thể chế nhà nước: quân chủ lập hiến – Hiến pháp: bất thành văn; một phần đạo luật, một phần thông luật và thực tế.
Phân chia hành chính – Đứng đầu nhà nước: Nữ hoàng Elizabeth II (từ 6/2/1952); Người thừa kế hiện tại Hoàng tử Charles (con trai nữ hoàng, sinh ngày 14 tháng 11 năm 1948) – Đứng đầu chính phủ: Thủ tướng David Cameron (11/5/2010) – Nội các: Hội đồng bộ trưởng do Thủ tướng chỉ định – Bầu cử: không bầu cử; hoàng gia do thừa kế; sau các cuộc bầu cử lập pháp, người đứng đầu đảng đa số hoặc lãnh đạo liên minh đa số thường là thủ tướng.
Nữ hoàng Elizabeth II
Cơ quan lập pháp
Quốc hội lưỡng viện bao gồm Thượng nghị viện (xấp xỉ 500 thượng nghị sỹ, 92 nghị sỹ thừa kế và 26 tăng lữ) và Hạ nghị viện (646 ghế từ các cuộc bầu cử năm 2005, các nghị sỹ được chọn theo phiếu phổ thông làm việc nhiệm kỳ 5 năm trừ khi Hạ nghị viện giải tán sớm hơn)
Các cuộc bầu cử: Thượng nghị viện – không bầu cử (ghi chú – năm 1999, theo Đạo luật của Thượng nghị viện,các cuộc bầu cử được tổ chức tại Thượng nghị viện nhằm quyết định 92 nghị sỹ thừa kế trong Thượng nghị viện; sau khi có cải cách, các cuộc bầu cử chỉ được bầu khi có ghế trống của nghị sỹ thừa kế); Hạ nghị viện – bầu cử gần đây nhất vào 5 tháng 5 năm 2005 (lần tiếp theo vào tháng 2 năm 2010).
Hình minh họa từ Internet
Kết quả bầu cử: Hạ nghị viện – phần trăm số phiếu theo đảng-Đảng Lao động 35,2%; Đảng bảo thủ 32,3%; Đảng dân chủ tự do 22%; đảng khác 10,5%; số ghế theo đảng – Đảng Lao động 356, Đảng bảo thủ 197; Đảng dân chủ tự do 62; đảng khác 31; ghi chú – từ ngày 30 tháng 9 năm 2005 số ghế theo đảng – Đảng Lao động 354; Đảng bảo thủ 196, Đảng dân chủ tự do 62, đảng khác 34
Ghi chú: năm 1998 tổ chức các cuộc bầu cử cho Quốc hội Bắc Ireland (do những tranh chấp không thể giải quyết giữacác đảng, việc chuyển giao quyền lực từ London sang Bắc Ireland được thực hiện vào cuối năm 1999 và đã bị hoãnbốn lần, lần cuối cùng vào tháng 10 năm 2002 và kéo dài đến 8/5/2007 ); năm 1999 cũng có các cuộc bầu cử cho Nghị viện Scotland và Quốc hội xứ Wales. Lần bầu cử gần đây nhất được tổ chức vào tháng 5/2007.
Cơ quan hành pháp
– Thủ tướng: do Nữ hoàng bổ nhiệm và được Hạ viện thông qua. Chức năng chính là điều hành nội các, kiến nghị cho Nữ hoàng bổ nhiệm các giám mục và quan toà. Thủ tướng có quyền, được sự đồng ý của Nữ Hoàng, tuyên bố giải tán Quốc hội và định ngày tuyển cử Quốc hội. – Nội các: Khoảng 22-23 thành viên do Thủ tướng chỉ định và Nữ Hoàng phê duyệt, bao gồm các Bộ trưởng các Bộ. Chức Quốc Vụ khanh tương đương với chức Thứ trưởng của Việt Nam.
Thủ tướng Anh David Cameron
Các đảng phái chính trị và lãnh đạo – Đảng hợp nhất và bảo thủ (David Cameron) – Đảng hợp nhất dân chủ (Bắc Ireland) (Peter Robinson) – Đảng Lao động (Gordon Brown) – Đảng dân chủ tự do (Nick Clegg) – Đảng xứ Wales (Plaid Cymru) (Ieuan Wyn Jones) – Đảng Quốc gia Scotland hoặc SNP (Alex Salmond) – Sinn Fein (Bắc Ireland) (Gerry Adams) – Đảng Lao động và dân chủ xã hội hoặc SDLP (Bắc Ireland) (Mark Durkan) – Đảng hợp nhất Ulster (Bắc Ireland) (Ngài Reg Empey)
Các nhóm hoạt động chính trị và lãnh đạo: Chiến dịch cắt giảm vũ khí hạt nhân; Nghiệp đoàn Công nghiệp Vương quốc Anh; Hiệp hội Nông dân quốc gia; Ủy ban liên kết thương mại.
Tham gia các tổ chức quốc tế: AfDB, AsDB, Australia Group, BIS, C, CBSS (quan sát viên), CDB, CE, CERN, EAPC, EBRD, EIB, ESA, EU, FAO, G- 5, G- 7, G- 8, G-10, IADB, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICCT, ICFTU, ICRM, IDA, IEA, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, IMSO, Interpol, IOC, IOM, ISO, ITSO, ITU, MIGA, MONUC, NAM (khách mời), NATO, NEA, NSG, OAS (quan sát viên), OECD, OPCW, OSCE, Paris Club, PCA, PIF (thành viên), SECI (quan sát viên), UN, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, UNAMSIL, UNCTAD, UNESCO, UNFICYP, UNHCR, UNIDO, UNITAR, UNMIK, UNMIL, UNMOVIC, UNOMIG, UNRWA, UPU, WCO, WEU, WHO, WIPO, WMO, WTO, ZC.
6. Hệ thống pháp luật
Nguồn của hệ thống pháp luật Anh bao gồm Án lệ, luật thành văn, tập quán và lẽ phải, trong đó chủ yếu là án lệ, nó là phần lập luận trong các bản án và được coi là có tính bắt buộc.
Hệ thống toà án Anh được phân chia thành toà án cấp trên và toà án cấp dưới. Toà án cấp trên bao gồm toà phúc thẩm và sơ thẩm; Trong phúc thầm có toà phúc thẩm dân sự và toà phúc thẩm hình sự. Đối với toà sơ thẩm bao gồm toà công lý cấp cao và toà án triều đình, đối với toà án công lý cấp cao có toà án nữ hoàng, Toà án pháp quan và toà án gia đình; đối với toà án triều đình chỉ xét xử các vụ án nghiêm trọng. Toà án cấp dưới bao gồm toà hình sự, toà dân sự và toà hành chính. Ngoài ra còn có toà án tối cao Anh bao gồm Uỷ ban phúc thẩm thượng nghị viện và Hội đồng cơ mật hoàng gia. Anh không có việc công tố, Bộ Tư pháp, bởi họ cho rằng sự có mặt của viện công tố thể hiện sự bất bình đẳng giữa bên buộc tội và bị buộc tội trong vụ án hình sự…
7. Văn hóa
Nước Anh là một trong những nước có tiềm năng văn hóa, khoa học-công nghệ lớn nhất thế giới. Đất nước này đã sản sinh ra nhiều nhà khoa học, nhà kinh tế, nhà văn nổi tiếng thế giới; họ được xếp vào hàng ngũ những vĩ nhân của nhân loại. Về khoa học có các nhà khoa học như Niu-tơn (Newton, 1642-1727); Đác-uyn với học thuyết tiến hóa của loài ngư ời (Darwin, 1809-1892), nhà kinh tế học A-đam Xmít (Adam Smith, 1723-1790) và Đ. Ri-các-đô (David Ricarđo, 1772- 1823 nhà xã hội học tưởng Rô-be Ô-oen (Rober Owen 1771-1858)… và nhà thơ lãng mạn tiến bộ lớn Bai-rơn (1788-1824), nhà văn hiện thực phê phán lớn Đích-ken (1812-1870), nhà viết kịch nổi tiếng Sếch-xpia (1564-1616).
Số người biết đọc biết viết chiếm trên 99%. Giáo dục bắt buộc miễn phí 11 năm (từ 5 đến 16 tuổi), có cả hệ thống trường công và trường tư.
Ở Anh có nhiều trờng đại học nổi tiếng, đào tạo nhiều nhân tài khoa học cho nhiều nước trên thế giới. Hai trường nổi tiếng thế giới và có lịch sử lâu đời nhất là Oxford và Cambridge (từ thế kỷ XII). Sinh viên tốt nghiệp hóa trường này thường được giữ các cương vị quan trọng trong hệ thống chính quyền và ngành kinh doanh.
Mọi người dân được chăm sóc sức khỏe miễn phí, trừ bệnh nha khoa (trẻ em, người già và phụ nữ mang thai được miễn phí hoàn toàn). Tuổi thọ trung bình đạt 77,66 tuổi, nam: 75, nữ: 81 tuổi.
8. Ngày nghỉ và lễ hội
1 tháng 1: Tết dương lịch Tháng 3/ 4: Thứ 2 Lễ Phục sinh Tháng 3/4: Thứ 6 Tuần thánh Ngày thứ 2 cuối cùng của tháng 5: Ngày hội mùa xuân Ngày thứ 2 cuối cùng của tháng 8: Ngày hội mùa hè 25 tháng 12: Giáng sinh 26 tháng 12: Ngày tặng quà
[Để xem các bài viết khác có cùng chủ đề “Thị trường Anh”, vui lòng nhấn vào đây]
(Theo Vietrade – 2013) (Còn tiếp)
